СУМЫН ТОВЧ ТАНИЛЦУУЛГА.                                                                           

       Газар зүйн байршил:

Баянхонгор аймгийн Жаргалант сум  Баруун талаараа Заг, баруун хойд талаараа Гурванбулаг, Архангай аймгийн Хангай, зүүн хойд талаараа Чулуут сум, Зүүн болон урд талаараа Галуут, Бөмбөгөр сумтай хиллэнэ. Нутгийн хойд зах нь Унтаа ямаатын нуруу, зүүн зах нь Эгийн даваа, урд зах нь Давсан нуурын урд эргээс урагш 2.7 км-ээр баруун зах нь Загийн голоор хиллэнэ.

Засаг захирагааны нэгжийн хувьд 4 багт хуваагдах бөгөөд 1-р багийг Нам толгойн баг, 2-р багийг Өлзийт өндөрийн баг, 3-р багийг Хөндлөн булгийн баг, 4-р багийг Эмээл толгойн баг гэнэ.

Засаг захиргаа нутаг дэвсгэрийн нэгжийн байршил газарзүйн үзүүүлэлт:

Мал аж ахуйн 4 багтай 847 өрхтэй, 2950 хүн амтай 137024 толгой малтай. БНМАУ-ын Ардын Их Хурлын Тэргүүлэгчдийн 1977 оны 04 дүгээр сарын 04-ны өдрийн 75 дугаар тогтоолоор батлагдсан хилийн цэстэй. Нийт нутгийн хэмжээ  414318 үүнээс бэлчээр 407513, атаршсан 6177, хадлан 570, хөдөө аж ахуйн барилга байгууламж 35, тариалангийн талбай 23,0 га байна. Сумын төв, баг бусад суурин газрын талбай 411,0 үүнээс барилга байгууламж 40,0 нийтийн эдэлбэр 353,0 гэр хороолол 18,0 га-г эзэмшдэг. Мөн ой сан бүхий газар 1170,0 усны сан бүхий газар 1291,0 үүнээс гол мөрөн 486,0 нуур тойром 805,0 га талбайтай байна.

Байгаль, газар зүйн онцлог:

Газар зүйн онцлог. Жаргалант сум нь далайн төвшинээс дээш 2130м өндөрт байрладаг бөгөөд хамгийн өндөр цэг нь далайн төвшинээс дээш 3257м өргөгдсөн Түжил хайрхан уул юм. Хамгийн нам дор газар нь Давсан талын "Талын хонгор". Тус сум нь газрын нэгдмэл сангийн тойргийн хуваариар Хангай-Хэнтий уулархаг бүс нутагт газар зүйн бүсээр хамаарагдана.

Нуур: Нуурын толгойн нуур, Олгой нуур, Биндэрьяа хөх нуур, Завагын нуур, Арцат нуур, Жинстийн нуур, Ногоон нуур, Шанаган нуур, Өртөн тээлийн нуур, Давсан нуур зэрэг нууртай. Хамгийн том нуур нь Биндэрьяа хөх нуур, урт нь 7 км, өргөн нь 2.5-3 км юм.

Газар хөдлөлийн эрчим 8 балл.

 Сумын нутаг дэвсгэр нь уул, гүвээ толгод бүхий тал хээр буюу мал аж ахуй эрхлэхэд тохиромжтой.

¤Хөрсний бүтэц нь уулархаг бүсийн өндөр уулын нугын уулын хар хүрэн, хүрэн, уулын хоорондох хөндийн хар хүрэн, хүрэн, аллювийн нугын хөрсний хэв шинж тархах бөгөөд байгаль цаг уур, гадаргын байдлаараа уулын, тал хөндийн, голын сав хөндийн хөрс гэсэн 3 бүлгийн хөрстэй.

¤2020 оны усны тоо бүртгэлээр сумын хэмжээнд нийт 166 уст цэг тоологдсон.

Үүнээс:Булаг, шанд-51, нуур тойром-10, гүн өрмийн худаг-23, энгийн уурхайн худаг-20, гол горхи-53, рашаан-3, хөв-1, цооног-3, гүүр-2 байдаг. Булгуудын PH нь 6.4-8.6 /саармаг буюу сул шүлтлэг орчинтой/

Цаг уурын нөхцөл:

Сэрүүн эрс тэс уур амьсгалтай.

• 1 дүгээр сарын дундаж температур - 45  °С
• 7 дугаар сарын дундаж  температур +28-31 °С
• жилийн дундаж салхины хурд 2.4-3.1 м/с
• жилийн хур тунàдасны нийлбэр 180-230 мм